Elke lidstaat moet om de 6 jaar een Druk en Impact Analyse opmaken. Dit beschrijft de druk van de mens op ons watersysteem en de impact die het ecosysteem daarvan ondervindt. Deze analyse is cruciaal bij het opstellen van het maatregelenprogramma om de ecologische waterkwaliteit in alle waterlichamen opnieuw op peil te krijgen. In België voert elke regio (Vlaanderen, Brussel en Wallonië) dergelijke druk en impact analyse uit. Allen gebruiken hiervoor de WEISS (Water Emission Inventory Support System) tool. Vanwege verschillende benaderingen (bron-proces gerichte kijk), vrachtinschattingen, probleempolluenten (context),… in de verschillende regio’s kan men echter tot verschillende inzichten komen. Daarom kan het waardevol zijn dit op een gewest-overschrijdende manier te bekijken. Zo komen we meer te weten over de druk en impact op ons watersysteem als geheel en kunnen we álle nodige maatregelen nodig detecteren en nemen. Deze oefening werd gemaakt voor de Zenne, een rivier die de drie regio’s doorkruist, en in elke regio zijn specifieke uitdagingen kent.
De druk en impact analyse werd voor deze oefening voor de drie regio’s op een gelijkaardige visuele manier voorgesteld, dit voor polluenten die in de drie regio’s als problematisch worden ervaren: kwik, B(a)P), Flu, Ntotaal, Ptotaal en CZV, dit voor de jaren 2015-2017. Tevens werd beslist om enkel de drukken (ten gevolge van menselijke activiteiten, i.e. transport, bevolking etc.) die meer dan 10 % bedroegen te visualiseren Daarbij werden zowel de vracht als de cumulatieve debieten gerepresenteerd. Ook de weg van de vervuiling wordt afgebeeld. Om de impact op het watersysteem ook geografisch te visualiseren en te analyseren, werden de cijfers op een waterlopenkaart gezet. We geven een voorbeeld mee voor Benzo(a)Pyreen, B(a)P (Fig.).
Het is duidelijk dat deze vervuiling vooral gerelateerd wordt aan atmosferische depositie, transport en bevolking. De meeste vervuiling (vracht) komt toe in de Zenne in Brussel en in Vlaanderen stroomopwaarts van Brussel, vervolgens stroomafwaarts van Brussel in Vlaanderen. Dit kan waarschijnlijk aan de sterke verstedelijking worden gelinkt. We zien met de accumulatie in sediment en biota een algemene verslechtering in de status gaande van stroomopwaarts naar stroomafwaarts.
Details werden gebundeld in een rapport in Engels. Je kan dit op aanvraag bekomen door te mailen naar l.geerts@vmm.be.